29 қазанда еліміздің 11 өңірінде сайлау өтеді.
«Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының (Сайлау туралы Конституциялық заң) 101-бабының 3-1-тармағына сәйкес шығып қалғандардың орнына мәслихаттар депутаттарын сайлау (қосалқы сайлау) өткізіледі.
2023 жылғы 29 қазандағы жағдай бойынша республиканың 11 облысында – Абай, Ақтөбе, Алматы, Шығыс Қазақстан облыстары, Жамбыл, Жетісу, Қарағанды, Маңғыстау, Павлодар, Солтүстік Қазақстан облысы және Алматы облыстарында қалыптасқан бос жұмыс орындарын ескере отырып, сәйкес аумақтық сайлау комиссиялары 21 сайлау округінен шығып кеткендердің орнына мәслихаттар депутаттарын сайлауды тағайындады.
Барлығы 2 облыстық, 7 қалалық және 12 аудандық мәслихат депутаты сайланады.
«Сайлау туралы» Конституциялық заңға сәйкес бір мандатты аумақтық сайлау округтері бойынша сайланатын мәслихаттар депутаттығына кандидаттарды ұсынуды саяси партиялар, қоғамдық бірлестіктер, сондай-ақ тиісті уәкілетті орган белгілеген жағдайда олардың құрылымдық бөлімшелері (филиалдары мен өкілдіктері) жүзеге асырады.
Мәслихат депутаты болып сайлану үшін азамат Конституцияның 86-бабының 3-тармағында белгіленген талаптарға сай болуы, сондай-ақ Конституцияның 33-бабының 2 және 3-тармақтарына және Конституциялық заңға сәйкес сайлау құқығына ие болуы тиіс.
Осылайша, мәслихат депутаты болып 20 жасқа толған Қазақстан Республикасының азаматы сайлана алады. Сот әрекетке қабілетсіз деп таныған, соттың үкімі бойынша бас бостандығынан айыру орындарында отырған азаматтар, сондай-ақ соттылығы жойылмаған немесе заңда белгіленген тәртіппен алынбаған, соттылығы бар, қылмысты жасауға кінәлі адамдар, сыбайлас жемқорлық қылмысы бар азаматтардың құқығы жоқ.
Шығып кеткендердің орнына мәслихаттар депутаттығына кандидаттарды ұсыну ағымдағы жылдың 30 тамызы мен 28 қыркүйегі сағат 18.00 аралығында өтеді. Үміткерлерді тіркеу ағымдағы жылдың 3 қазанында сағат 18.00-де аяқталады.
Қазақстан Республикасының сайлау заңнамасына сәйкес тиісті аумақтық сайлау комиссиялары шығып кеткендердің орнына сайлау округтері бойынша мәслихаттар депутаттарының сайлауын тағайындайды, округтік және учаскелік сайлау комиссияларының қызметіне басшылық жасайды, сайлаушыларды сайлау комиссияларының орналасқан жері туралы хабардар етеді, сайлауды ұйымдастырады және мәслихаттар депутаттарының сайлауын өткізуді қамтамасыз етеді.
Округтік сайлау комиссиялары бір мандатты аумақтық сайлау округтері бойынша мәслихаттар депутаттарының сайлауын ұйымдастыруды және өткізуді қамтамасыз етеді.
Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы осы сайлауды ұйымдастыру және өткізу кезінде аумақтық сайлау комиссияларына әдістемелік басшылықты, сондай-ақ олардың қызметінің Сайлау туралы Конституциялық заң талаптарына сәйкестігін бақылауды жүзеге асырады. Бұл ретте ол өзінің интернет-ресурсында 11 облыстағы 21 сайлау округінен кеткен депутаттардың орнына депутаттардың сайлауы туралы жалпылама ақпарат береді:
- Абай ауданы
- Ақтөбе облысы
- Алматы облысы
- Алматы қаласы
- Шығыс Қазақстан облысы
- Жамбыл облысы
- Жетісу облысы
- Қарағанды облысы
- Маңғыстау облысы
- Павлодар облысы
- Солтүстік Қазақстан облысы